Competentie: Assertiviteit

Wat voor competentie is de competentie assertiviteit? En hoe pas je deze competentie toe? Dat wordt allemaal in dit artikel uitgelegd.

Betekenis

Voor veel mensen betekent de competentie assertiviteit dat je voor jezelf opkomt en daarmee staat assertiviteit voor zelfvertrouwen. Met assertiviteit wordt vooral bedoeld dat je op een tactvolle manier opkomt voor jouw eigen mening, verlangens en belangen zonder dat je daarbij iemand anders beledigt of kwetst.

Subassertief, assertief en agressief

Over het algemeen zijn er drie verschillende gradaties als we praten over de competentie assertief: subassertief, assertief en agressief.

Subassertief

Een subassertief persoon is iemand die amper voor zichzelf durft op te komen. Je vertrouwt veel te weinig op jezelf, waardoor op sommige momenten anderen ook last hebben van jouw tekortkoming. Als je een subassertief persoon bent, loop je ook het risico last te krijgen van stressklachten en zenuwachtigheid.

Agressief

Agressieve personen lopen figuurlijk zonder problemen over andere mensen heen. In sommige gevallen hebben ze dit zelf niet eens in de gaten. Agressieve mensen komen makkelijk uit voor wat ze willen, waarbij ze geen rekening houden met de gevolgen voor een ander. Het kan dus voorkomen dat een agressief persoon een ander beledigt zonder dat dat de bedoeling was. Ook dit kan leiden tot kwalijke gevolgen, zoals onder meer onnodige stressklachten.

Assertief

De laatste gradatie is assertief. Een assertieve houding heeft enkele kenmerken, zoals:

• Vermijdt geen conflictsituaties
• Jij bent iemand die zich verantwoordelijk voelt voor zichzelf.
• Jij bent iemand die het durft om zichzelf bloot te geven. Je toont hiermee onder andere je eigen mening en kwetsbaarheid.

Ondanks deze kenmerken blijft een assertief persoon ook rekening houden met de gevolgen die er voor de ander plaats zouden kunnen vinden.

Prestatie-indicatoren

Bij de competentie assertiviteit zijn enkele prestatie-indicatoren van belang, onder andere de volgende:

• Laat jezelf horen als je het met een bepaalde zaak oneens bent.
• Houdt rekening met de meningen van andere personen.
• Kunt op een rustige en heldere manier jouw mening duidelijk maken.

Naast deze prestatie-indicatoren zijn er ook enkele persoonlijke eigenschappen die men kan associëren met assertiviteit. Dit zijn onder meer eerlijkheid, oprechtheid en zelfstandigheid.

5 basisregels

Assertiviteit kun je ook beschrijven als effectief strijden. Hieronder wordt verstaan dat je het vermogen hebt om onder andere grenzen te kunnen stellen en dat je deze grenzen kunt beschermen. 5 basisregels voor de competentie assertiviteit zijn:

1. Blijf jezelf trouw

Hiermee wordt bedoeld dat je trouw moet blijven aan wie je bent en niet van anderen aan moet nemen dat ze denken jou assertiever te kunnen maken.

2. Neem letterlijk jouw positie in

Als je in een ingewikkelde situatie terechtkomt, kan het helpen als je jouw beide voeten stevig op de grond zet en de grond probeert te voelen.

3. Neem figuurlijk jouw positie in

Hiermee wordt bedoeld dat je jezelf uitspreekt. Maak helder wat je wilt zeggen.

4. Vragen om rust en oplettendheid

Als je dit doet, kun je in alle rust en vrede vertellen wat je graag wilt vertellen.

5. Maak je grenzen duidelijk

Probeer om niets te negeren als het je niet meteen bevalt. Denk bijvoorbeeld aan een opmerking of aan iemands gedrag. Benoem altijd jouw grens.

Don’t tips

Als laatste geven we tips voor wat je juist niet moet doen met betrekking tot assertiviteit:

1. Wordt niet snel boos

Een assertief persoon heeft zelden tot nooit ruzie met anderen.

2. Maak er geen competitie van

Als er competitiedrang ontstaat, kan dit leiden tot ‘’ja maar’’-gedrag. Probeer dit te voorkomen.

3. Stel geen straffen in het vooruitzicht

Hiermee verzwak je jouw eigen positie als je een ander nodig hebt. Beter is om mensen te stimuleren om positief gedrag te vertonen.

 

Nog meer oefenen
Wil je nog meer oefenen? Doe dan de assessment training. Met de assessment training kun je tegen een vergoeding levenslang veel gebruikte onderdelen van een IQ test onbeperkt oefenen. Op die manier zorg je er voor dat je beter presteert op een assessment en je zult hoger scoren voor een IQ test en de andere onderdelen. Klik hier om verder te gaan.