Om aangenomen te worden voor een bepaalde functie binnen een bedrijf moet je vaak een aantal competenties aan kunnen tonen. Deze competenties staan omschreven in de vacature en je kunt hierop letten bij de voorbereidingen van jouw gesprekken en assessment. Echter kan het ook zijn dat je nog geen idee hebt wat je wilt gaan doen en daarom eerst wilt bekijken welke competenties je bezit. Hiervoor kun je een competentielijst raadplegen. Aan de hand van deze lijst kun je voor jezelf nagaan waar jouw sterke en zwakke punten liggen en gerichter gaan zoeken naar de volgende stap in jouw loopbaan. Wil je oefenen voor het assessment? Bekijk dan onze assessment trainingen.
Inhoudsopgave
Wat is een competentielijst?
Een competentielijst is in feite niets meer dan een overzicht van alle competenties die je tegen kunt komen in het werkveld. Zo bestaan er ruim 60 verschillende competenties die iets te maken hebben met jouw houding en motivatie op de werkvloer. De meest voorkomende en gevraagde competenties zijn in deze lijst opgenomen, om meer inzicht te geven in wat er van jou gevraagd kan worden.
De lijst kan dienen als een houvast voor jouw ontwikkeling, maar ook om te bekijken welke competenties je bezit om een bepaalde functie uit te kunnen voeren. Organisaties en bedrijven gebruiken vaak een competentielijst om aan te tonen wat een werknemer moet kunnen om een functie uit te kunnen voeren. Deze wordt daarom vaak ingezet bij het aannemen van personeel, maar ook bij de ontwikkeling van werknemers die al langer in dienst zijn. Door een competentielijst in te zetten, weten alle partijen wat er van hen verwacht wordt en hoe dit verder ontwikkeld kan worden om door te groeien binnen het bedrijf.
Wat heb je aan de competentielijst?
Voor bedrijven is de competentielijst een houvast om mensen aan te nemen. Toekomstige werknemers moeten aan de hand van de gevraagde competenties in de vacature aan kunnen tonen waarom zij geschikt zijn voor een bepaalde functie. Dit houdt in dat er niet alleen gesproken moet worden over het beheersen van de competenties, maar ook dat deze aangetoond moeten worden tijdens een assessment. Het kan daarom ook gezien worden als een soort checklist. Assessoren bekijken door middel van verschillende gesprekken en praktijkonderdelen of alle competenties aan bod zijn gekomen en of jij ook eerlijk uitkomt voor jouw zwakkere punten. Ook jij hebt veel aan de competentielijst. Aan de hand van de competentielijst kun je bekijken welke competenties het beste bij jou passen. Van hieruit kun je immers gerichter gaan zoeken naar de juiste carrière.
Welke competenties zijn er?
De competentielijst kent 62 verschillende competenties die binnen bedrijven voor kunnen komen. Het is daarom lastig om een overzicht te behouden en daarnaast kun je niet alle competenties onthouden. Er zijn veel verschillende lijsten te vinden met deze competenties, zodat je voor jezelf een extra overzicht creëert en aan kunt kruisen welke competenties je beheerst. Onderstaand schema geeft een deel van de meest voorkomende competenties weer, zodat je een beter beeld krijgt van de mogelijkheden.
| Motiveren | Leidinggeven | Aanpassingsvermogen | Integriteit |
| Sensitiviteit | Loyaliteit | Presenteren | Gesprek voeren |
| Netwerkvaardigheid | Uitdrukkingsvaardigheid | Delegeren | Onafhankelijkheid |
| Oordeelvorming | Groepsgericht leiderschap | Analyserend vermogen | Klantgerichtheid |
| Resultaatgericht werken | Luisteren | Doorzettingsvermogen | Durf |
| Zelfkennis | Samenwerken | Omgaan met details | Assertiviteit |
| Stressbestendigheid | Plannen en organiseren | Voortgangscontrole | Kritisch |
| Coachen | Besluitvaardigheid | Conflicten beheersen | Oordeelsvorming |
| Visie | Innovatief handelen | Onafhankelijkheid | Zelfstandigheid |
| Sociabiliteit | Vasthoudendheid | Financieel bewustzijn | Inzicht in de omgeving |
Voorbeelden
De competenties doorzettingsvermogen, discipline en vasthoudendheid hangen nauw met elkaar samen. Zo heb je alle drie de competenties nodig om tot een bepaald doel te komen. Denk bijvoorbeeld aan het ontwikkelen van andere competenties en vaardigheden, maar ook de werkzaamheden die je op de werkvloer moet uitvoeren. Doordat deze overlap vaker voorkomt op de werkvloer, kan er ook op een andere manier gekeken worden naar de competentielijst. Je kunt de competenties hiermee op een andere manier inrichten en aan de hand van voorbeelden koppelen aan een bepaald beroep. Onderstaande tabel laat zien welke mogelijkheden er zijn.
| Competenties | Voorbeeld | Functie |
| Opmerken | Je kunt snel doorhebben dat er iets aan de hand is met iets of iemand | Therapeut |
| Initiatief nemen | Je begint vaak zelf aan werkzaamheden, zonder dat je hier anderen voor nodig hebt om jou aan te sporen. | Ondernemer, verkoper |
| Analyserend vermogen | Je kunt tot de kern van een lastige situatie komen om deze op te lossen. Ook leg je hier verbanden en trek je conclusies. | Onderzoeker, politieagent |
| Plannen en organiseren | Je kunt inschatten hoeveel tijd en welke middelen er benodigd zijn om tot een doel te komen | Planner, organisator |
| Stressbestendig | In stressvolle situaties houd je jouw hoofd koel en bewaak je de controle | Politieagent |
| Communicatieve vaardigheden | Je kunt zowel schriftelijk als mondeling een boodschap helder overbrengen en voelt daarbij aan wat een ander bedoelt. | Advocaat, redacteur |
| Zelfsturing en zelfontwikkeling | Je kunt naar jouw doelen werken door jezelf te ontwikkelen en zonder hierbij begeleid te worden door iemand anders. | Voor vrijwel ieder beroep van belang. |
Hoe kun je competenties ontwikkelen?
Competenties ontwikkelen aan de hand van een competentielijst is niet altijd eenvoudig. Veel competenties hangen namelijk samen met de vaardigheden en talenten die je al bezit en de persoonlijke eigenschappen die jou tot de persoon die je bent maken. Met veel inspanning en intensief aan de slag gaan kun je er echter wel voor zorgen dat je bepaalde competenties aan kunt leren. Het behoeft echter wel veel discipline om hiermee te werken. Deze competentie moet je dus al bezitten om jezelf te blijven ontwikkelen en de competenties onder de knie te krijgen.
Ontwikkelen
Als je gaat werken aan de competenties van de competentielijst kun je het beste eerst kijken naar de competenties die je al beheerst. In hoeverre deze al ontwikkeld zijn, is van belang om verdere stappen te ondernemen. Vaak bezit je competenties wel, maar kunnen deze nog aangescherpt worden. Ga daarom de competenties een voor een af en schrijf erbij wat je kunt. Bekijk daarbij ook of je deze nog verder wilt ontwikkelen of het wilt laten voor wat het is. Zo kun je voor jezelf alvast de eerste prioriteiten stellen. Aan het einde van de lijst blijven er nog een aantal competenties over waar jij nog geen verstand van hebt of welke je nog nooit bent tegengekomen tijdens jouw loopbaan.
Aandacht aan de competenties die je niet beheerst
Er ontstaat als het ware een nieuwe competentielijst met competenties die aandacht nodig hebben. Het is belangrijk dat je jezelf eerst goed inleest in de betekenis van deze competenties, omdat je zo gerichter stappen kunt zetten in de ontwikkeling ervan. Denk hierbij aan bepaalde eigenschappen die nodig zijn, maar ook vaardigheden en algemene kennis. Je kunt voor jezelf nagaan in hoeverre je de kennis in huis hebt en of de competentie haalbaar gaat zijn om te ontwikkelen. Er zullen immers competenties tussen zitten die je niet aangeleerd krijgt vanwege de overige factoren die een rol spelen bij de ontwikkeling. Persoonlijke eigenschappen kunnen jou in de weg zitten. Als jij altijd heel terughoudend en afwachtend bent, is de competentie leiderschap vaak niet voor jou weggelegd.
Hoe kun je competenties aantonen tijdens het assessment?
Doordat je veel competenties van de competentielijst moet kunnen aantonen tijdens het assessment is het belangrijk om te weten hoe je dit doet. Als eerste is hier de competentietest voor. Deze test bestaat uit verschillende stellingen, die allemaal gekoppeld zijn aan competenties. Je moet bij de test aangeven in hoeverre de stelling bij jou past. Je moet hier zo eerlijk mogelijk op antwoorden. Niet alleen jouw toekomstige werkgever krijgt hierdoor een beter beeld van jou als werknemer, maar je krijgt ook meer zelfkennis. Met deze zelfkennis kun je weer werken aan jouw tekortkomingen om doorgroeimogelijkheden te creëren.
Daarnaast kun je de competenties van de competentielijst ook aantonen in andere onderdelen van het assessment. Veel werkgevers maken gebruik van een rollenspel of praktijksimulatie. Hierin worden jouw competenties en vaardigheden gebundeld. De rol die jij aanneemt tijdens het rollenspel moet een bepaald probleem oplossen. Dit kan alleen als jij de juiste competenties bevat die hier een bijdrage aan leveren. Een rollenspel met jou als leidinggevende is goed om de competenties leidinggeven en luisteren aan te kunnen tonen. Daarnaast is resultaatgericht werken ook van belang, omdat je tot een bepaald doel wilt komen: de oplossing van het probleem. Je kunt hiermee indruk maken op jouw toekomstige werkgever, doordat je van tevoren alle competenties al ontwikkeld hebt.
Nog meer oefenen voor het assessment
Wil je nog meer oefenen voor de cognitieve capaciteitentest? Doe dan de assessment training. Met de assessment training kun je tegen een vergoeding levenslang veel gebruikte onderdelen van een IQ test onbeperkt oefenen. Op die manier zorg je er voor dat je beter presteert op een assessment en je zult hoger scoren voor een IQ test en de andere onderdelen. Klik hier om verder te gaan of bekijk onze trainingspakketten hieronder.
